ԵՄ ֆինանսավորմամբ նոր միջազգային ծրագիր ՀՊՏՀ-ում․ «Թվային հմտությունների վիրտուալ փոխանակում և կրթություն»
2024 թվականից Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանում իրականացվում է «Թվային հմտությունների վիրտուալ փոխանակում և կրթություն» (Virtual exchanges and education on digital skills) նախագիծը, որը համակարգվում է շվեդական ՈՒպսալայի համալսարանի կողմից։ Նախագծի շրջանակներում ավելի քան 2500 ուսանողներ ԵՄ-ի և Արևելյան հարևանության երկրներից կներգրավվեն թվային հմտությունների և կիբեռանվտանգության ոլորտում:
Նախագիծն իրականացվում է Եվրոպական միության ֆինանսավորմամբ, այն հիմնված է 10 դասընթացներից բաղկացած ուսումնական ծրագրի վրա, որը մատուցվում է MOOC հարթակի միջոցով: MOOC-ը (Massive Open Online Course) առցանց ուսուցման հարթակ է՝ նախատեսված լայնածավալ մասնակցային կրթության անվճար կամ մատչելի մուտք ապահովելու համար: MOOC-երը հայտնի են իրենց ճկունությամբ, մասշտաբայնությամբ և ներառականությամբ՝ բարձրորակ կրթությունը հասանելի դարձնելով համաշխարհային լսարանի համար: Ծրագրի շրջանակներում կոնսորցիումի անդամ համալսարանների գործողությունները ներառում են համատեղ ուսումնական պլանի մշակում, դասընթացավարների վերապատրաստում և վիրտուալ փոխանակումների իրականացում: Դասընթացավարների կողմից մատուցվող առցանց դասախոսություններից զատ, ունկնդիրների համար ստեղծվել են հատուկ վիդեո դասախոսություններ, վիկտորինաներ, աշխատաժողովներ՝ դյուրացնելով ինչպես ասինխրոն, այնպես էլ համաժամանակյա ուսուցման փորձը:
VIRTUALLYEDU նախագիծն անդրադառնում է կիբեռհարձակման հրատապ խնդրին, որն ավելի ու ավելի տարածված է դարձել թվային հաղորդակցության և փոխգործակցության աճի հետ մեկտեղ: Հաշվի առնելով զոհերի և հանցագործների վրա լուրջ հոգեբանական, սոցիալական և տեխնոլոգիական ազդեցությունները՝ նախագիծը ներառում է ռազմավարություններ և կրթական բովանդակություն՝ ուղղված կիբեռհարձակման դեմ պայքարին: Սա ներառում է.
- Իրազեկում և կրթություն. ծրագիրն ընդգծում է համացանցի վտանգների մասին իրազեկվածության բարելավումը և հաստատությունները սարքավորումներով հագեցնելը՝ իրենց ուսումնական ծրագրերը նոր սոցիալ-տնտեսական իրողություններին հարմարեցնելու համար՝ ուղղակիորեն արձագանքելով կիբեռհարձակման մարտահրավերին:
- Վիրտուալ փոխանակման գործունեություն. վիրտուալ փոխանակման գործողությունների, կիբեռանվտանգության վերաբերյալ առցանց ուսուցման և համացանցի անվտանգության նախաձեռնությունների միջոցով VIRTUALLYEDU-ն նպատակ ունի մեղմել կիբեռհարձակման հետ կապված ռիսկերը: Խթանելով առաջադեմ թվային հմտությունները և էթիկական ըմբռնումը անձնակազմի և սովորողների միջև՝ նախագիծը ձգտում է ապահովել դրական սոցիալական ազդեցություն թվային գործիքների և հավելվածների կիրառումից:
- Անվտանգ առցանց և հակախտրական տեխնիկա. հատուկ ուշադրություն է դարձվում առցանց անվտանգության վրա՝ ընդգծելով համացանցի վտանգների և սոցիալական լրատվամիջոցների ըմբռնման կարևորությունը: Նախագիծը նախանշում է առցանց ատելության խոսքին հակազդելու հակախտրական մեթոդների անհրաժեշտությունը՝ ներառելով այս բաղադրիչները ուսումնական ծրագրում՝ ապահով և ներառական առցանց միջավայր ստեղծելու համար:
- Համապարփակ մոտեցում. կիբեռհարձակման դեմ պայքարի ծրագրի մոտեցումը բազմակողմանի է, որը ներառում է թվային հմտությունների զարգացում, համացանցի էթիկական օգտագործման խթանում և առցանց անվտանգության ապահովում: Այս տարրերը ներառելով ուսումնական ծրագրում և վիրտուալ փոխանակումներում՝ VIRTUALLYEDU-ն նպատակ ունի ստեղծել ավելի տեղեկացված, հարգալից և անվտանգ առցանց համայնք ուսանողների և ուսուցիչների համար:
Այս ջանքերի շնորհիվ VIRTUALLYEDU-ն զգալիորեն նպաստում է կիբեռհարձակման դեմ պայքարին՝ ցուցադրելով համապարփակ ռազմավարություն, որը համատեղում է կրթությունը, տեղեկացվածությունը և դրական առցանց վարքագծի խթանումը:
Ինչպես մեզ հետ զրույցում նշեց ՀՊՏՀ միջազգային տնտեսական հարաբերությունների ամբիոնի ավագ դասախոս, տ․գ․թ․ Ալբերտ Հայրապետյանը, «Թվային հմտությունների վիրտուալ փոխանակում և կրթություն» նախագծում մեր բուհն ունի բազմաբնույթ դեր՝ ընդգրկված լինելով ինչպես նախագծի կառավարման, այնպես էլ ուսումնական ծրագրերի մշակման, վերապատրաստման և վիրտուալ փոխանակումների իրականացման աշխատանքներում: Համալսարանը կարևոր դեր ունի դասընթացավարների վերապատրաստման գործում՝ ապահովելով ծրագրի արդյունավետ իրականացումը, ակտիվորեն մասնակցելով վիրտուալ փոխանակումների դյուրացմանը, խթանելով ուսանողների միջմշակութային փոխըմբռնումը և թվային գրագիտությունը: